تینا مزدکی_پژوهشگران دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا معتقدند که دستگاهی پوشیدنی به اندازهی چسب زخم طراحی کردهاند که حتی پیشرفتهترین چهرههای بیاحساس را هم لو میدهد. این ابزار که مستقیماً به پوست متصل میشود، با استفاده از حسگرهای خود بهصورت مستقل تغییرات فیزیکی مانند دمای پوست و تعریق را در لحظه شناسایی میکند. دادههای بهدستآمده دیجیتالی شده و توسط یک مدل هوش مصنوعی تحلیل میشود تا نوع واکنش احساسی فرد را تشخیص دهد.
در آزمایشها، این دستگاه موفق شد با دقت ۸۹ درصد واکنش احساسی صحیح را شناسایی کند، رقمی بسیار بالاتر از تشخیص احساسات تنها از طریق مشاهدهی حالت چهره، به گفتهی پژوهشگران. آنها میگویند این فناوری میتواند برای پزشکانی که به دنبال درک بهتر وضعیت روانی بیمارانی هستند که احساسات خود را بهوضوح بروز نمیدهند یا عمداً آن را پنهان میکنند، بسیار مفید باشد. این یافتهها اواخر ماه گذشته در ژورنال Nano Letters منتشر شد.
یانگبو یوان، دانشجوی دکتری در پن استیت و از نویسندگان مقاله، در بیانیهای گفت: «این فناوری میتونه به افرادی کمک کنه که با مشکلات روانی دستوپنجه نرم میکنن ولی ممکنه با دیگران یا حتی خودشون هم صادق نباشن در مورد میزان شدت این مشکل.»
عرق، ضربان قلب و دمای پوست سرنخهای احساسی را لو میدهند
محققان هدف داشتند یک دستگاه چندحسی (multimodal sensing) طراحی کنند که بتواند چندین سیگنال فیزیولوژیکی را بهطور همزمان و بدون تداخل (crosstalk) دریافت کند. برای این منظور، آنها وسیلهای کوچک و چسبمانند ساختند که از لایههای نازکی از فلزات انعطافپذیر مانند پلاتین و آلومینیوم تشکیل شده است و به شکل موجدار برش خورده. این ساختار انعطافپذیر باعث میشود دستگاه حتی هنگام خم شدن، کشیده شدن یا فشرده شدن، همچنان بتواند دادهها را در زمان واقعی جمعآوری کند. این ابزار با یک باتری لیتیوم-یونی قابل شارژ کار میکند.
پس از نصب، حسگرها تغییرات دمای پوست، ضربان قلب، رطوبت (از طریق تعریق) و میزان اکسیژن خون را رصد میکنند. هر یک از این نشانههای فیزیولوژیکی میتواند با احساسات خاصی ارتباط داشته باشد؛ مثلاً افزایش دمای پوست نشانهای از تعجب یا خشم است، در حالی که کاهش آن میتواند نشاندهندهی شادی، ترس یا غم باشد. افزایش تعریق و ضربان قلب نیز معمولاً به ترس مربوط است. پژوهشگران میگویند هر سیگنال بهتنهایی اطلاعات محدودی ارائه میدهد، اما ترکیب آنها در لحظه میتواند تصویر بسیار دقیقتری از وضعیت احساسی فرد ارائه کند.
آیندهای روشن برای سلامت روان با کمک فناوری
در مقاله آمده است:«دادههای چندبعدی که سیگنالهای فیزیولوژیکی را با حالت چهره ترکیب میکنند، میتوانند به شناسایی دقیقتر احساسات منجر شوند.»
دادههای جمعآوریشده بهصورت دیجیتال به یک دستگاه همراه یا فضای ابری ارسال میشوند. سپس یک مدل یادگیری ماشینی اختصاصی آنها را تحلیل میکند تا نوع احساس فرد را پیشبینی کند. این روند تقریباً در زمان واقعی انجام میشود و به پزشک اجازه میدهد تا هنگام مشاهدهی بیمار در یک محیط بالینی، واکنشهای احساسی او را تفسیر کند.
در یک آزمایش، پژوهشگران دستگاه را روی هشت داوطلب امتحان کردند. شرکتکنندگان مجموعهای از ویدیوهای تحریککنندهی احساسات تماشا کردند، در حالی که دستگاه را روی پوست خود داشتند. در نخستین مرحله، از آنها خواسته شد تا احساساتی مانند شادی، ترس، غم، خشم و نفرت را از طریق چهره نشان دهند. دقت تشخیص دستگاه در این حالت ۹۲.۲۸ درصد بود. اما نکتهی چشمگیرتر، عملکرد آن در حالتی بود که افراد بدون هیچ حالت چهرهای ویدیوها را تماشا کردند؛ دستگاه توانست با دقت ۸۸.۸۳ درصد احساسات آنها را شناسایی کند.
هوآنیو «لری» چنگ، استاد دانشگاه پن استیت و نویسندهی ارشد مقاله گفت:«اتکا به حالات چهره برای درک احساسات میتونه گمراهکننده باشه. خیلی وقتا افراد واقعاً اون چیزی رو که حس میکنن نشون نمیدن؛ به همین دلیل ما تحلیل چهره رو با سیگنالهای فیزیولوژیکی ترکیب کردیم تا به نظارت و پشتیبانی روانی دقیقتری برسیم.»
آیندهای روشن برای سلامت روان با کمک فناوری
گرچه این برچسب پوشیدنی همچنان در مراحل آزمایشی قرار دارد، اما پژوهشگران معتقدند که در آینده میتواند ابزار بسیار مفیدی برای درک وضعیت روانی بیماران غیربیانگر باشد. نشانههای اولیه از مشکلات روانی که ممکن است در حالت عادی نادیده گرفته شوند، به لطف این فناوری قابل شناسایی خواهند بود و این میتواند به پزشکان و روانپزشکان فرصت بیشتری برای مداخله زودهنگام بدهد.
منبع: popsci
۲۲۷۳۲۳