فاخره بهبهانی: اخیرا یکی از محصولاتی که به طیف فرآورده‌های لبنی پیوسته و در فضای مجازی انواع خانگی، کارگاهی و البته صنعتی آن در حال تبلیغ است، قطعات ترد، شکننده و اسفنجی بستنی‌های خشکی است که دارای انواع و اقسام طعم‌ها و مزه‌های مختلف است.
دکتر حمید خسروی، متخصص علوم و صنایع غذایی در گفت‌وگو با خبرآنلاین می‌گوید: بستنی خشک، تلفیقی از هنر قنادی و فناوری پیشرفته است که در طی فرآیندی، بستنی از حالت منجمد به یک میان‌وعده خشک با ماندگاری بالا تبدیل می‌شود.
روش تولید بستنی خشک فضانوردان
در این روش، ابتدا بستنی معمولی را در دمای بسیار پایین منجمد می‌کنند. سپس طبق فرآیندی با حداقل تغییرات، رطوبت بستنی بدون آن‌که ساختار و طعم آن آسیب ببیند، حذف می‌شود. حاصل کار، قطعات بستنی خشک و سبک و ترد با همان عطر و مزه بستنی معمولی است که به آن بستنی فضانوردان هم گفته می‌شود. زیرا اولین‌بار در برنامه‌های فضایی به عنوان یک دسر سبک و ماندگار استفاده شد. بافت این بستنی به جای حالت نرم و خامه‌ای، حالت خشک و اسفنجی/پفکی دارد که در دهان آب شده و دوباره مزه خامه‌ای ایجاد می‌کند. این بستنی نیاز به نگهداری در دمای پایین ندارد و می‌تواند در دمای اتاق پایدار بماند.
ارزش تغذیه ای و ترکیبات مشابه
بستنی خشک شده، عمدتاً همان میزان چربی، قند و پروتئین را که بستنی اولیه داشته حفظ می‌کند. بنابراین از نظر ترکیب، کالری و مواد مغذی پایه (ویتامین‌ها و مواد معدنی) تفاوت زیادی با بستنی معمولی ندارد. هرچند ممکن است مقادیر کمی از ویتامین‌های حساس مثلاً برخی ویتامین‌های گروه B یا ویتامین C در طعم‌های میوه‌ای کاهش یابد.
خطر دریافت قند و کالری بالا
این بستنی به دلیل سبک و خوش‌خوراک بودن می‌تواند منجر به دریافت بیش از حد قند و چربی و کالری شود. برای نمونه یک تکه کوچک بستنی خشک (به میزان ۲۰ گرم) از نظر کالری معادل نصف لیوان بستنی معمولی (به میزان ۱۰۰ گرم) است، چون وزن آب حذف شده است. از این رو، لازم است در مصرف بستنی خشک اعتدال رعایت شود.
توزیع خانگی تا کارخانه ای
بستنی خشک به صورت صنعتی، کارگاهی و خانگی قابلیت تولید و توزیع دارد. البته در نمونه‌های کارگاهی و خانگی به دلیل رطوبت گیری ناقص، ماندگاری محصول کمتر ولی در تولید صنعتی به دلیل رطوبت گیری کامل، عمر نگهداری بستنی بالاست. ضمن اینکه در نمونه‌های تهیه شده در منزل یا کارگاه‌های غیرمجاز ممکن است استانداردهای بهداشتی به طور کامل رعایت نشود. بنابراین نوع بسته‌بندی‌شده و صنعتی این محصول مطمئن‌تر و قابلیت نگهداری طولانی‌تری دارد.
ماندگاری بدون یخچال تا ۵ سال
یکی از بزرگ‌ترین مزایای بستنی خشک، ماندگاری طولانی آن است. این نوع بستنی می‌تواند در محیط خشک و خنک به دور از رطوبت سال‌ها بدون افت کیفیت قابل مصرف باشد. تولیدکنندگان برای بستنی خشک شده در بسته‌بندی‌های نفوذناپذیر، زمان ماندگاری حدود ۵ سال را ذکر کرده‌اند. دلیل این ماندگاری بالا، فقدان آب در محصول است. بستنی خشک را می‌توان در دمای اتاق یا یخچال نگهداری کرد، بدون آن‌که نیاز به فریزر داشته باشد. این ویژگی نگهداری طولانی، بستنی خشک را به یک گزینه مناسب برای سفرهای طولانی و حتی به عنوان ذخیره اضطراری تبدیل کرده است.
بستنی مخصوص وگان‌ها
جالب است بدانید، برای افراد وگان یا کسانی که به لاکتوز شیر حساسیت دارند، این بستنی را بر پایه شیرهای گیاهی (مثل شیر نارگیل، بادام یا سویا) تهیه می‌کنند که البته این به معنای سالم تر بودن این نوع بستنی‌ها نیست. این نوع بستنی‌های گیاهی در بازار جهانی تحت عنوان بستنی وگان خشک‌شده عرضه می‌شوند.
۴۷۲۳۲