به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، روز شنبه ۲۹ فروردین ۱۳۶۰ روزنامه اطلاعات در صفحه پنجم خود روزشماری از آنچه بر نیروهای سهگانه ارتش از ابتدای پیروزی انقلاب تا آن تاریخ یعنی فروردین ۶۰ گذشته بود منتشر کرد. این روزشمار را که به مناسبت سالروز ارتش تهیه شده و بهویژه شامل اطلاعاتی جالب از حماسه ارتش در سال نخست جنگ و چگونگی انحلال روابط عمومی و جایگزینی سازمان سیاسی، ایدئولوژیک در این نهاد بود، در ادامه میخوانیم:
۵۷/۱۲/۲۲
ستاد کل ارتش برای اطلاع علاقمندان و کلیه کسانی که بستگان آنها در رژیم قبلی از طرف ارتش به ماموریتهای عمان و جنوب لبنان اعزام شده بودند در طی اطلاعیهای اعلام کرد که نظامیان ایران از عمان و لبنان بازمیگردند.
۵۸/۱/۲۹
بعد از ۲۲ بهمن برای جلوگیری از هم پاشیدن ارتش در روز ۲۹ فروردین به فرمان امام رژه عمومی داده شد که واحدهای ارتش با ساز و برگ و تجهیزات کامل در خیابانهای مختلف تهران و سایر شهرها رژه رفتند و در همهجا در طول مسیر با استقبال مردم روبهرو شدند و باران گل بود که از طرف مردم بر ارتشیان میبارید.
۵۸/۲/۳
سرلشکر قرنی ترور شد. سوءقصدکنندگان که دو جوان ۲۷ تا ۲۸ ساله بودند از چهار روز قبل از پنجره اتاق محل اقامتشان در هتل جم، رفت و آمدهای منزل تیمسار قرنی را زیر نظر داشتند و ساعت ده بامداد همان روز تیمسار قرنی در حالی که در حیاط منزل خود مشغول قدم زدن بود توسط آنها با شلیک ۳ تیر از کلت کالیبر ۴۵ مضروب شد و ساعت یک بعدازظهر بر اثر شدت جراحات وارده شهید شد.
۵۸/۴/۱۲
فرمان عفو نظامیان به تصویب شورای انقلاب رسید، براساس این لایحه چنانچه شکایت و یا اعلام جرمی علیه افراد و پرسنل شهربانی و ارتش و ژاندارمری پس از تاریخ ۱۹ تیرماه ۱۳۵۸ برسد قابل رسیدگی و مجازات نخواهد بود.
۵۸/۴/۳۰
با استعفای سرتیپ فربد از ریاست کل ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران، سرتیپ حسین شاکر به این سمت انتخاب شد.
۵۸/۵/۲۸
ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: در اجرای فرمان رهبر عظیمالشأن انقلاب اسلامی، امام خمینی، مبنی بر آمادگی پرسنل ارتش جمهوری اسلامی ایران در رابطه با حوادث غرب کشور از ۲۸/۵/۵۸ تا دستور ثانوی مرخصی کلیه پرسنل نیروهای مسلح لغو میشود.
۵۸/۱۰/۱
به فرمان امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی ایران تیمسار شادمهر به سرپرستی ستاد مشترک منصوب شد.
۵۸/۱۰/۱۲
ستاد مشترک طی اطلاعیهای ضمن هشدار به افراد ضدانقلابی که با پخش اعلامیه خواستار خروج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از منطقه خود میباشند اعلام داشته است، ارتش هرگونه تعرض به سپاه پاسداران را تعرض به خود تلقی نموده و در این مورد بیتفاوت نخواهد بود.
انتصاب فرمانده کل قوا
این فرمان روز سهشنبه ۳۰ بهمن ۱۳۵۸ رهبر انقلاب اسلامی ایران از بیمارستان قلب به عنوان دکتر سید ابوالحسن بنیصدر رئیسجمهوری اسلامی ایران صادر شد. متن فرمان به شرح زیر است:
بسمالله الرحمن الرحیم
جناب آقای بنیصدر، رئیسجمهوری ایران
در این مرحله حساس که احتیاج به تمرکز قوا بیشتر از هر مرحله است، جنابعالی به نمایندگی اینجانب به سمت فرماندهی کل نیروهای مسلح، به ترتیبی که قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تعیین کرده است، منصوب میشوید. امید است شایستگی که جنابعالی دارید، امور کشوری و لشکری و قوای مسلح به نحو شایسته با موازین اسلامی جرین پیدا کند. از خداوند تعالی توفیق همگان را در خدمت به ملت اسلام خواستارم. روحالله الموسوی الخمینی
۵۹/۳/۲۲
شبکهای که قصد توطئه در ارتش را داشت به وسیله پرسنل ارتش کشف و عوامل آن دستگیر شدند. این گروه که ۷ نفر بودند، خود را گروه براندازی معرفی کرده بودند.
۵۹/۴/۱
۲۰ عضو دیگر شبکه براندازی در ارتش دستگیر شدند. شناسایی عوامل شبکه براندازی توسط پرسنل متعهد ارتش انجام گرفته است.
شدت گرفتن جنگ
در همین اوان بود که جنگ تحمیلی عراق در حال شدت گرفتن بود و شایسته است که اشاراتی مختصر داشته باشیم به نقش نیروهای سهگانه در این جنگ.
نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران
در اول یاد میکنیم از تیزپروازان آسمان، عقابان آهنین، که حماسههای بسیار در تاریخ نیروی هوایی آفریدند.
چند نمونه و مثال یادآور این از خودگذشتگیهاست:
بیسابقهترین عملیات هوایی
اول مهر ۵۹
نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلام ایران در حدود ۱۵ مرکز مهم نظامی در عراق را هدف قرار داده و آنها را درهم کوبیده است که یکی از این مراکز در جنوب بغداد و مرکز دیگر در شهر موصل است. تعداد هواپیماهایی که از ارتش جمهوری اسلامی ایران پرواز کردهاند صدوچهل فروند است. هواپیماها تقریبا همگی به سلامت بازگشتهاند و از تنها دو فروند آنها اطلاعی در دست نیست. به گفته صاحبنظرات این چیزی شبیه معجزه است؛ یعنی از ۱۴۰ فروند هواپیمایی که پرواز میکنند ده درصد احتمال بازگشتن آنها کاملا منطقی است.
۴ مهر [۱۳۵۹]
پالایشگاه و تاسیسات صنعتی عامالفیل در عراق توسط جنگندههای جمهوری اسلامی ایران بمباران گردید و میزان تخریب حدود ۸۵ درصد است. تاسیسات صنعتی شمال غرب کرکوک مورد هدف قرار گرفت و میزان تخریب حدود ۸۰ درصد است. تاسیسات کرکوک به میزان ۸۵ درصد بمباران شد و ایستگاه رادار کرکوک صددرصد تخریب شد. همچنین مخازن نفت کرکوک مورد حمله قرار گرفت و تاسیسات نفتی البکر بزرگترین منبع صادراتی عراق در دهانه اروندرود بمباران گردید.
۵ مهر [۱۳۵۹]
چند فروند از جنگندههای نیروی هوایی به یک مرکز تحقیقات اتمی واقع در ۳۰ کیلومتری شرق بغداد حمله کردند. هواپیماهای استتارشده فانتوم پالایشگاه گاز دوحه در حومه شرقی بغداد را نیز به آتش کشیدند.
۱۹ مهر [۱۳۵۹]
طی دو روز شصتوهفت منطقه نظامی، صنعتی و نفتی عراق توسط جنگندههای ایران بمباران و منهدم گردید. همچنین ۵۷ فرند از هواپیماهای دشمن هدف آتشبارهای ضدهوایی قرار گرفته و سرنگون شده است.
۲۳ مهر [۱۳۵۹]
ساعت ۸ صبح یک فروند جنگنده ایرانی، چهار میگ عراقی را در حوالی آبادان تعقیب کرده و موفق شد چگونگی سقوط یک میگ عراقی را برای مردم به نمایش گذارد.
۲۹ مهر [۱۳۵۹]
عصر دیروز جنگندههای نیروی هوایی ایران یک ناو جنگی عراق را در دهانه فاو مورد حمله قرار داده و آن را منهدم ساخته و غرق کردند.
۱۵ آبان [۱۳۵۹]
پادگان مرگسور در دو نوبت توسط خلبانان تیزپرواز نیروی هوایی مورد حمله قرار گرفت و ۸۰ درصد تاسیسات آن نابود شد.
۲۹ آبان [۱۳۵۹]
در طی حملات جنگندههای نیروی هوایی ۳ کشتی عراقی و یک هلیکوپتر و یک میگ ۲۳ منهدم گردید. در ضمن ۶۱ تانک و ۲۶ خودرو آتشبار دشمن نیز درهم کوبیده شد.
۵ آذر [۱۳۵۹]
خلبانان دلاور جمهوری اسلامی ایران به پایگاههای نظامی عراق حمله کردند. در حمله به پایگاه هوایی کرکوک تعداد زیادی واگن حامل مهمات و مخزن بنزین هواپیما به ظرفیت بیش از یک میلیون بشکه همراه با تلمبهخانهای مربوط به پایگاه کرکوک و تعدادی هواپیما و هلیکوپتر روی باند و داخل آشیانهها منهدم گردیده و به آتش کشیده شد.
اول دی [۱۳۵۹]
جنگندههای نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران یک پایگاه دشمن و یک تلمبهخانه نفت در جنوب شرقی پادگان نظامی پنجوین و ترمینال نفتی و اسکله الامیه را هدف حملات خود قرار دادند.
۱۵ بهمن [۱۳۵۹]
جنگندههای تیزپرواز نیروی هوایی در منطقه حلفانیه عراق یک تیپ مکانیزه دشمن را هدف قرار داده و بیش از ۵ خودرو را از بین بردهاند و ۱۰۰ نفر از افراد ارتش عراق را کشته یا زخمی کردند.
۱۵ فروردین ۱۳۶۰
۸ فرورند از جنگندههای تیزپرواز نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در یک حمله برقآسا و متهورانه چهار پایگاه نظامی ارتش صدام مزدور معروف به (۳- هاش) را در ۵۰ کیلومتری مرز اردن واقع در خاک عراق بمباران کردند و تمام توپولوفهای عراق مستقر در این پایگاه را نابود کردند. تمام هواپیماها سالم به پایگاه خود بازگشتند.
نیروزی زمینی [ارتش] جمهوری اسلامی ایران
نگاهی گذرا به عملیات نیروی زمینی خود نمایانگر نقش این نیرو در جنگ میباشد.
۸ مهر [۱۳۵۹]
در حملات سنگین رزمندگان دلاور ارتش جمهوری اسلامی ایران به نیروهای عراق در نبردهای غرب کشور توانستند ۱۴۰ دستگاه تانک و نفربر زرهی را نابود کنند.
۱۲ مهر [۱۳۵۹]
رزمندگان دلیر ارتش جمهوری اسلامی ایران با توکل به عنایت خداوند یکتا، طی روز گذشته حداقل ۱۷۰ تانک دشمن را منهدم کرده و یا به غنیمت گرفتند.
۱۶ مهر [۱۳۵۹]
نیروهای دلیر و رزمنده جمهوری اسلامی یک گردان از ارتش بعث عراق را با تمام تجهیزات جنگی و چندین دستگاه تانک به اسارت خود درآوردند و تعداد اسرا حدود ۶۰۰ نفر میباشد.
۱۶ مهر [۱۳۵۹]
واحد کوماندوهای هوابرد ایران در پشت نیروهای عراقی پیاده شدند. در این عملیات ۳۰ زرهپوش و تعدادی وسایل نقلیه و یک خودرو موشکانداز و یک کامیون حامل مهمات موشک نابود شد و ۸۰ تن از نیروهای عراقی کشته و مجروح شدند.
۱۷ مهر [۱۳۵۹]
در درگیری که بین رزمندگان دلیر ایرانی و گردان ۳۱ زرهی ارتش مزدور بعثی در غرب کشور رخ داد این گردان متلاشی و ۲۵۰ نفر از افراد این گردان با تجهیزات به اسارت درآمدند که عدهای از آنها مصری هستند.
تیزپروازان هوانیروز
رزمندگان غیور هواپیمایی نیروی زمینی در نبرد بیامان خود با مزدوران عراقی در ناحیه مرزی ایلام دو پاسگاه دشمن را منهدم و ۱۱ دستگاه تانک، کامیون و خودرو و یک دستگاه جیپ مخابراتی دشمن را از بین برده و بیش از ۱۰۰۰ تن از مزدوران بعثی را به هلاکت رساندند.
۲۶ مهر [۱۳۵۹]
دلاوران هوانیروز در عملیاتی در منطقه ایلام ۱۰۰ مزدور عراقی را به هلاکت رسانده و جمعا پانزده تانک و دو خودرو را نابود کردند…
۷ آبان [۱۳۵۹]
در عملیات خلبانان شجاع هوانیروز حدود ۲۰۰ تانک دشمن نابود شد و ۲۰۰ تن از مزدوران عراقی به هلاکت رسیدند. همچنین تعدادی کامیون حامل مهمات و آذوقهه دشمن به آتش کشیده شد.
۱۱ آبان [۱۳۵۹]
مدافعان اسلام در جبهه آبادان ۲۰۰ نفر از مزدوران بعثی را که از رودخانه بهمنشیر عبور کرده بودند به هلاکت رساندند.
نقش همافران
در تمام عملیات گفتهشده، نقش همافران قابل ستایش میباشد، چه اینکه اینان با تلاش شبانهروزی خود برای آمادگی هواپیماها و جنگندههای تیزپرواز آمادگی نیروی هوایی جمهوری اسلامی را صد چندان کردهاند.
۲۶ آبان [۱۳۵۹]
توسط رزمندگان هواپیماهای نیروی زمینی جمهوری اسلامی ایران در غرب دزفول و سوسنگرد ۲ سکوی پرتاب موشک دشمن، ۴۷ تانک، ۱۰ تریلر حامل مهمات، ۸ قبضه توپ، ۸ خودروی نظامی دشمن نابود شد. همچنین در این عملیات بیش از ۲۱۰ مزدور بعث عراق به هلاکت رسیدند.
نابودی یک تیپ زرهی
۳ آذر [۱۳۵۹]
حداقل دوسوم یک تیپ زرهی عراق که دارای ۹۰ دستگاه تانک بود و در جبهه سوسنگرد نابود شد و مقدار زیادی از نیروهای مخصوص عراق به اسارت گرفته شدند.
۳۰ آذرماه [۱۳۵۹]
رزمندگان نیروی زمینی در جبهههای کرخهکور و آبتیمور و فارسیاب و اللهاکبر توانستند ۲۱ دستگاه تانک و یک عراده توپ و ۳ دستگاه نفربر و مقدار زیادی خودرو و ۲ سنگر و چند قبضه تیربار را منهدم کنند و در این درگیریها حدود ۱۰۰ تن از نیروهای دشمن به هلاکت رسیدند.
باید نقش ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران را که در تمام مدت جنگ حاضر بوده و در کنار سایر رزمندگان به مبارزه پرداخته، فراموش نکرد. که حتی در شروع جنگ بیشتر این جانبرکفان ژاندارمری بودند که مورد حملههای وحشیانه ارتش مزودر عراق قرار میگرفتند.
نیروی دریایی جمهوری اسلامی
پاسداران آبهای نیلگون، نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران، که در این جنگ آنان نیز وفاداری خود را به جمهوری اسلامی ثابت کردند با فرمانده نیروی دریایی به گفتوگو نشستیم.
تغییرات در نیروی دریایی
ناخدا یکم دکتر بهرام افضلی در رابطه با وضعیت ارتش در سابق گفت: در زمینه بازسازی ارتش اقدامات چندی پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران انجام شده است که در بعضی موارد جوابگوی نیاز جامعه و انقلاب متکی بر مردم آن بوده و در برخی زمینهها هنوز باید اقدامات موثر و لازم دیگری صورت گیرد تا روند مربوط را به سرحد مقصود و سرانجام نهایی آن هدایت کند. جنگ تحمیلی ضمن فواید چندی که در بعضی زمینهها داشته است، به طور کلی اقدامات باقیمانده را به حالت رکود درآورده که این خود خطری است برای انحراف در آینده لازم و واجب است که توجه به اهمیت امر از دید مسئولان و دستاندرکاران به علت اشتغال بیش از حد به امر جنگ دور نگردد.
نقش نیروی دریایی در جنگ تحمیلی
ناخدا افضلی افزود: دریا بهترین و ارزانترین وسیله ارتباط هر کشوری با سایر نقاط دنیاست، نیروی دریایی ما در همان مراحل اولیه جنگ ضمن در اختیار گرفتن کنترل تردد کشتیرانی در شمال خلیجفارس و مسدود کردن بنادر وصولی عراق ضمن محروم کردن دشمن از این وسیله ذیقیمت ارتباطی و اقتصادی برای خود آزادی رفت و آمد به بنادر فعال را تامین و بری دولت ایران این امکان را پدید آورد که بدون مانع کلیه مایحتاج و واردات و صادرات خود را آزادانه انجام دهد و با صدور نفت منابع لزوم مالی را برای چرخش امور اقتصادی فراهم آورد.
جهت ادامه این کار چند نبرد دریایی سرنوشتساز قسمت اعظمی از نیروی دریایی عراق را منهدم و به فعالیت نظامی دریایی این کشور متجاوز مزدور پایان بخشید. که نمونهای چند در زیر آمده:
دریایی – ۳۰ مهر – ۲۲۲
رزمندگان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران علاوه بر یک فروند ناوچه موشکانداز عراقی از نوع اوزا دیشب دو فروند دیگر از ناوچههای اژدرافکن رژیم مزدور بعث عراق را در منطقه خورموسی منهدم و غرق کردند.
۱۵ آبان ۲۶۹
مردان دلیر دریا در یک جنگ دریایی در خلیجفارس موفق شدند دو ناوچه مدرن نیروی دریایی دشمن را در یک مصاف دریایی غرق کنند ناوچه سوم عراقی به هنگام نبرد اقدام به فرار کرد.
۲۱ آبان
درنتیجه حمله رزمندگان اسلام به تاسیسات دشمن در شهر فاو به آتش کشیده شد و سه فروند کشتی عراقی که در بندر فاو پهلو گرفته بودند نابود شدند.
۲۷ آبان
رزمندگان دلیر نیروی دریایی در تاریکی شب در یک نبرد دریایی با دو فروند از ناوهای مدرن نیروی دریایی عراق در شمال خلیجفارس درگیر میشوند و بدون اینکه کوچکترین فرصتی برای عکسالعمل به دشمن داده شود یکی از ناوهای جنگی ارتش عراق را در مورد هدف قرار داده و منهدم میکنند و دومین ناو نیز اقدام به فرار کرد.
تکاوران دریایی
۲۳ دی [۱۳۵۹]
به دنبال عملیات چریکی تکاوران نیروی دریایی یک گردان از نیروهای پشتیبانی و تازهنفس ارتش مزدور عراق در غرب خونینشهر قلع و قمع شدند و تکاوران در ادامه این عملیات فرودگان اضطراری تدارکات نظامی مزدوران بعثی عراق در غرب خونینشهر را منهدم کردند.
۱۶ اسفند [۱۳۵۹]
نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران توسط یگانهای رزمی شناور خسارات سنگینی به تاسیسات البکر و الامیه وارد و یک شناور دشمن را نیز منهدم نمودند.
۲۳ اسفند [۱۳۵۹]
یک فروند کشتی دشمن که در اسکله چهارچراغ متوقف بود در نزدیکی دهانه فاو و توسط نیروهای ما هدف قرار گرفت و به آتش کشیده شد.
در جریان انفجار کشتی یک تفنگ نیمهسنگین ۱۰۶ مستقر در عرشه کشتی نیز منهدم شد.
تشکیل اداره سیاسی ایدئولوژیک
حجتالاسلام غلامرضا صفایی رئیس اداره سیاسی ایدئولوژیک ستاد مشترک در مورد تشکیل این اداره گفت: پس از پیروزی انقلاب خونبار اسلامی ایران ایادی بیگانه و گروهکهای وابسته به چپ و راست ندای انحلال ارتش را سردادند. به روزنامهها و شبنامههای آن زمان مراجعه بفرمایید، امام با توجه به تهدیدات نظامی که پس از پیروزی انقلاب برای کشور پیش میآمد با تمام توان پشتیبان بقای ارتش شده و مکرر در پیامهایشان فرمودند:
ارتش باید بماند ولی از عوامل ضدانقلاب و وابسته تصفیه و در جهت مکتبی کردن ارتش نیز سریع اقدام گردد.
پس از این رهنمود روحانیت و امت هوشیار ما به یاری مادی و معنوی ارتش شتافته و فعالیت خود را در جهت فرمان امام آغاز نمودند. پادگانها بازگشایی شد، پرسنل و سربازها به پادگانها بازگشتند. نسبت به بازسازی اقداماتی انجام شد و در اولین فرصت طی نشستهای مکرر با برادران نظامی و روحانی داشتیم طرح این سازمان ریخته شد و پس از بررسیهای لازم به شورای انقلاب عرضه و در مهرماه ۵۸ تصویب شد و از ۲۴/۷/۵۸ به طور رسمی انحلال روابط عمومی ابلاغ و سازمان سیاسی، ایدئولوژیک ارتش که یک ارگان انقلابی است، به وجود آمد.
این سازمان از نظر تشکیلاتی بدین صورت است که: رئیس اداره از طرف مقام ولایت فقیه نصب میگردد و چهار مدیر، مدیریتهای اداره در وزارت دفاع نیروی هوایی، نیروی دریایی، نیروی زمینی از طرف رئیس اداره منصوب و خطمشی اداره به وسیله رهبر تعیین میگردد.
بدین صورت در میان روسای ادارات ارتش تنها رئیس این اداره از طرف رهبر تعیین یا عزل میگردد که حکم سرپرستی قبلی و حکم ریاست مورخه ۲۲/۱/۶۰ مستقیما از طرف امام امت است.
وظیفه بسیار سنگین و خطیر مکتبی کردن ارتش به عهده این اداره است در صورتی که سایر ادارات وظایف و مسئولیتهای محدود و معینی دارند.
شمهای از کارهای اداره سیاسی ایدئولوژیک
پس از انقلاب تمام تلاش در جهت آماده ساختن محیط پرتشنج آن روز ارتش، جمع پذیرش فرماندهان، حفظ سلسلهمراتب، بازگشت نظم و انضباط، به یگانهای ارتشی بود و از طریق حضور در یگانهای ارتشی گفتوگو با پرسنل، سخنرانی، نشریه و تراکت، پوستر، تکثیر و فرمانهای امام این وظیفه را انجام دادیم و سپس برنامه درازمدت خود را آغاز نمودیم.
مشکلات در کارها
مشکل اصلی و عمده برخورد فرهنگ حاکم بر ارتش دیروزی با فرهنگ امروزی ما است و از این رو برخی از انقلابیان در ردههای بالا احساس بینیازی از سیاسی ایدئلوژیک میکنند و تصورشان آن است که همان نظم دیسیپلین گذشته همان شکل را میتوان ایجاد کرد و ادامه داد و شاید عنایت به این مسئله ندارند که امروز فضای سیاسی و ایدئولوژیکی کشور باز است و با توجه به اینکه ارتش وظیفه بس خطیر پاسدارای از انقلاب و تمامیت ارضی کشور را به عهده دارد و ایدئولوژیهای غربی و شرقی و مکتبهای سیاسی ضداسلامی تلاش فراوان دارند که در ارتش رسوخ کند. پس نمیتوان بدو آگاهی سیاسی و ایدئولوژی به پرسنل از نفوذ بیگانگان در امان باشیم.
روابط با سایر ارگانها
روابط عمومی ارتش منحل شد و این اداره وظایف روابطعمومی را نیز به عهده دارد یعنی کلیه ارتباطات ارتش با همه نهادها از طریق این اداره است. بخصوص با سایر ارگانهای مسلح سپاه، ژاندارمری شهربانی، بسیج، روابط فکری و معلوماتی همهجانبه داریم.
۲۵۹